Ömer Lütfi Kanburoğlu, Dünyada moto kuryeler ve karşılaştıkları sorunlar, çözüm önerileri.

GELİŞEN DÜNYAMIZDA MOTO KURYELER

Moto kuryeler, modern şehir yaşamında hızlı teslimat hizmetleriyle önemli bir rol oynuyor. Ancak, trafikte yarattıkları sorunlar ve karşılaştıkları zorluklar, dikkatle ele alınması gereken önemli bir konu halini aldı.

Trafik güvenliği,  çalışma koşulları, eğitim ve ekipman eksikliği, trafik kurallarına uyumsuzluk moto kuryelerin karşı karşıya olduğu en büyük sorunların başında geliyor.

Moto kuryeler, sıkışık trafikte hızlı hareket etmek zorunda oldukları için kazalara daha yatkın hale geliyor. Bu durum hem kendileri hem de diğer sürücüler için risk oluşturabiliyor. Genellikle yoğun ve stresli bir tempoda çalışıyorlar. Bu, dikkat dağınıklığına ve yorgunluğa yol açarak kazaların artmasına neden olabiliyor. Birçok moto kurye, yeterli sürüş eğitimi veya güvenlik ekipmanına sahip olmadan çalışıyor. Bu da onların ve trafikteki diğer kişilerin güvenliğini tehlikeye atıyor. Teslimatı zamanında yetiştirmek için trafik kurallarını ihlal edebiliyorlar. Böylece şehirlerde trafik düzenini olumsuz etkiliyorlar.

Bu sorunlar, moto kuryelerin trafikteki varlığının getirdiği önemli zorlukları öne çıkarıyor. Trafik kurallarına uymama, kazaların sorumluluğundan kaçınma ve hasar durumunda sorumluluk almama gibi davranışlar ciddi bir problem oluşturuyor. Bu durum hem güvenliği tehlikeye atıyor hem de diğer yol kullanıcılarıyla gerginliğe yol açıyor.

Sorunların çözümü için, moto kuryelerin daha iyi eğitim alması, güvenlik ekipmanlarının zorunlu hale getirilmesi ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi gibi adımlar atılabilir. Ayrıca, şehir planlamasında motosikletler için özel yolların oluşturulması da bir çözüm olabilir.

Moto kuryelerin trafiğe çıkmadan önce kapsamlı bir sürüş eğitimi almaları ve trafik kurallarına uyum konusunda düzenli olarak denetlenmeleri gerekiyor.

Trafik kazalarına karışan kuryelerin sorumluluklarını net bir şekilde belirleyen ve yaptırımları güçlendiren yasal düzenlemeler, bu tür davranışların önlenmesine yardımcı olabilir.

Kuryelerin hızlı teslimat baskısı nedeniyle kuralları ihlal etmeye yönlendirilmesini önlemek için, caydırıcı tedbirler alınması şarttır.

Hem kuryeler hem de toplum için düzenlenecek farkındalık kampanyaları, güvenli ve saygılı bir trafik ortamı oluşturulmasına katkı sağlayabilir.

Moto kuryelerin büyük bir çoğunluğu sosyal güvenlik şemsiyesi altında çalışmamakta ve kaçak olarak hizmet vermektedir. Bu durum bir trafik kazası vuku bulduğu zaman kendileri için çok büyük sıkıntılara yol açmakta, önemli sağlık problemleri yaratmaktadır.

Maddi hasarlı kazalarda dahi, birçoğunun hasarı karşılayacak bir trafik sigortası bulunmamaktadır.  Moto kuryelerin önemli bir bölümü işçi statüsünde olmadıkları için kazalar iş kazası değil, trafik kazası olarak kaydedilmektedir. Dolayısıyla, moto kuryelerin yaşadıkları iş kazaları resmi rakamlara gerçekçi olarak yansımıyor.

Bu sorunlar, yalnızca moto kuryelerle değil, aynı zamanda onları bu koşullarda çalışmaya zorlayan sistemle de ilgilidir.

Moto kuryelerin trafikte yarattığı sorunları azaltmak için sistemin temelinde bir revizyon gerekiyor ve bu da  talep yönetimi üzerine odaklanıyor. Özellikle gereksiz siparişlerin önüne geçmek ve bazı sektörlerde kısıtlamalar getirmek, bu sorunları hafifletebilir.

Mesela,  belirli bir miktarın altında olan siparişlerin internet üzerinden verilmesini sınırlamak, gereksiz trafik hareketliliğini azaltabilir.

Müşterileri, daha büyük ve toplu siparişler vermeye teşvik eden kampanyalar düzenleyerek, küçük ve sık siparişleri azaltmak mümkün olabilir.

Yaya veya bisikletli kurye kullanımını teşvik eden alternatif teslimat yöntemleri geliştirilebilir.

İnsanları, çevreye ve trafiğe etkilerini düşünerek daha sorumlu tüketici davranışları sergilemeye teşvik eden farkındalık kampanyaları düzenlenebilir.

Belirli sektörlerde ve saat dilimlerinde moto kurye kullanımını kısıtlayan yasal düzenlemeler getirilebilir.

Ayrıca, teslimat için kullanılan motorlu araçlar ticari araç haline getirilmeli ve ilgili şartları taşımayan araçlar ile bu hizmetlerin yerine getirilmesi engellenmelidir.

İş hukukunun temel kaideleri gözetilerek moto kuryeler işçi statüsüne kavuşturulmalı ve iş kanununda tanımlanan haklarından yararlandırılmalıdır.

Moto kuryelerin ekipman standartları yeni teknolojiler gözetilerek güncellenmeli, işçi statüsünde çalışan moto kuryelere gerekli teçhizat çalışma güvenliğini sağlayacak nitelikte olmalı ve işveren tarafından sağlanmalıdır.

Motosiklet ve bisiklet park yeri bulunmayan işletmelere kurye çalıştırma izni verilmemelidir.

Moto kuryelerin dinlenme başta olmak üzere temel ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için gerekli alt yapının sağlanması şarttır; teslimat dışında, istedikleri her yerde konaklama yaparak birikmeleri önlenmelidir.

Bu tür önlemler, moto kuryelerin neden olduğu trafik sorunlarını hafifletebilir ve genel trafik güvenliğini artırabilir. Şüphesiz, bu tür değişikliklerin uygulanması toplumsal farkındalığın ve işbirliğinin artırılmasını gerektirir.

üyorlarsa bırakın çözümü onlar bulsun, bu sizin sorununuz değil. Siz kendinizi geliştirin ve “farklı düşünün”.

omerkanburoglu@yahoo.co.uk   13 Mart 2025