|
|
|
|
|
|
|
|
Ömer Lütfi Kanburoğlu, Çalışan memurlara yapılan seyyanen zam, kanunen emekli memurlara da yapılmalıdır.
MEMURLARA YAPILAN SEYYANEN ZAM
Bir çalışanı düşük ücretten sigortalı gösterip kalan maaşını elden vermek, Türkiye'deki iş ve sosyal güvenlik yasalarına aykırıdır.
Maaşı düşük göstermenin cezası oldukça ağırdır. Çalışanın gerçek ücretinin bildirilmemesi, daha az prim ödemek ve maliyetleri düşürmek adına işverenler tarafından tercih edilebilir. Bu durumun tespiti halinde işverene yüklü tutarlarda idari para cezası uygulanır. Eksik bildirilen prime esas kazançlar çalışanlar için de alınacak emekli maaşını olumsuz etkilemektedir.
Bu durum tespit edildiğinde işverenler için ciddi cezalar uygulanır.
Mesela, eksik bildirilen kazançlar için işverene idari para cezası tatbik edilir. 2025 yılı itibarıyla bu ceza, brüt asgari ücretin belirli bir katı kadar olabilir.
Ayrıca vergi kaçakçılığı olarak değerlendirilir ve işveren hakkında hukuki işlem başlatılabilir.
Çalışan, bu durumu tespit ederse iş akdini haklı nedenle feshederek kıdem ve ihbar tazminatı gibi haklarını talep edebilir.
Eksik yatırılan SGK primleri, gecikme faiziyle birlikte tahsil edilir.
Daha detaylı ve teknik yazmamız gerekir ise;
Muhtasar ve prim hizmet beyannamesi eksik kazanç halinde brüt asgari ücretin 1/10'undan az olmamak ve brüt asgari ücretten fazla olmamak kaydı ile tespit edilen prime esas kazanç eksiği tutarında idari para cezası uygulanır. Brüt asgari ücret tutarı 2025 yılı için 26.005,00 TL'dir.
Prim gün sayısı tam ise sadece eksik kazançtan dolayı idari para cezası uygulanır. Ancak prim gün sayısında artış olacaksa bu durumda bildirgede kayıtlı sigortalı başına brüt asgari ücretin 2 katı tutarında (2025 yılı için 52.010,00 TL) idari para cezası uygulanır.
5510 Sayılı Kanunun 102'inci maddesinin 1/e-4 maddesi gereği tutulan defterin geçersiz sayılması nedeni ile eksik kazanç bildirilen dönem başına brüt asgari ücretin yarısı (2025 yılı için 13.000,00 TL) tutarında idari para cezası uygulanır.
5510 Sayılı Kanunun 102'inci maddesinin 1/e-5 maddesi gereği tutulan ücret tediye bordrolarının geçersiz sayılması nedeni ile eksik kazanç bildirilen her bir dönem için brüt asgari ücretin yarısı tutarın, yani 2025 yılı için 13.000,00 TL tutarında idari para cezası uygulanır.
Eğer defter ve ücret bordrolarının geçersizliği nedeni ile ceza uygulanırsa bu durumda deftere tabi olmayan işletme için brüt asgari ücretin 3 katı, işletme defterine tabi olanlar için 6 katı, bilanço esasına tabi olanlar için ise 12 katı tutarında idari para cezası uygulanır.
Ayrıca prime esas kazanç üzerinden prim, damga vergisi ve işsizlik primleri tahakkuk edilir. Her bir ayın primleri gecikme zammı ve faizi ile talep edilir.
Tutulacak müfettiş raporu gereği, işveren veya çalışan hakkında Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunulabilir.
Ceza oranları ve uygulanacak tutarlar müfettiş raporunda tespit edilen prime esas kazanç tutarları, sigortalı sayısına ve ilgili döneme göre farklılık gösterebilir.
Maaşı SGK’ya düşük gösterilip sonradan eksik bildirildiği tespit edilenler ve işten ayrılmış olup tazminatı ödenenlerin eksik kazanç tespiti durumunda; Aradaki brüt fark kadar tazminat farklarının da ödenmesi gerekmektedir. Kişi SGK tarafından hizmetleri işlendikten sonra işverene ihtarname göndererek tazminat farkını talep eder. Eğer işveren ödemezse, çalışan mahkeme yoluna başvurabilir ve alacağını faizi ile tahsil eder.
Peki, devlet özel sektörde çalışanların durumunu vergi ve prim kaçağına yol açmaması için kanun yolu ile bu kadar sıkı denetlerken, kendi yanında çalışan memurlarını bu kanunlardan vareste tutması mümkün mü?
Bu konu, etik ve hukuki açıdan oldukça tartışmalı bir durum.
Devletin memurlara seyyanen zam yaparak bu ödemeyi emeklilik hesabına dahil etmemesi, teknik olarak 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 40.maddesi ile getirilen ilave ödemenin “zam” değil “ek ödeme” olduğu kurnazlığına dayanıyor; çünkü bu bir “zam” olsaydı kanunen çalışanların emekliliğine sayılması ve emekli memurlara da aynı şekilde yansıtılmasını gerektirecekti.
Ancak, bu durumun işverenlerin sigorta primlerini eksik yatırmasıyla benzer bir mantık taşıdığı açıkça ortadadır. Her iki durumda da çalışanların uzun vadeli hakları, özellikle emeklilik maaşları, olumsuz etkileniyor.
Kanunen çalışanlara açıktan para vererek çalıştırılması yasakken, hükümet bunu bir Kanun Hükmünde Kararnameye istinaden yapıyor; yani açık açık “ben kanun tanımam, kanunları KHK ile by pas ederim” diyor.
Bu uygulamanın memur emeklilerini perişan ettiği ve çalışanların gelecekteki sosyal güvenlik haklarını ayaklar altına aldığı çok açık.
Özel sektördeki işverenlerin benzer bir uygulama yapması, açıkça yasa dışı kabul edilir ve cezai yaptırımlara tabi tutulurken, hükümetin açık açık kanunları çiğnemesi kabul edilebilir bir tutum değildir. Hukuk devleti ilkelerine de aykırıdır.
omerkanburoglu@yahoo.co.uk 17 Mart 2025
DİĞER MAKALELER / OTHER ARTICLES
GELİŞEN DÜNYAMIZDA MOTO KURYELER 13 Mart 2025
20 Eylül 2024
31 Temmuz 2024
AVRUPA’DA KİLİSENİN EĞİTİME ETKİSİ 29 Ocak 2024
NAMUSLU VATANDAŞLARIN GÜVENLİĞİ 19 Eylül 2023
Türkiye acilen Euro’ya geçmeli 09 Haziran 2023
03 Ocak 2023
08 Kasım 2022
25 Mayıs 2022
10 Mayıs 2022
29 Nisan 2022
Bir vantilatörün fayda maliyet analizi 19 Nisan 2022
07 Nisan 2022
10 Aralık 2021
19 Ağustos 2021
14 Şubat 2021
13 Kasım 2020
Hayalet Şehir Maraş derhal iskana açılmalıdır 31 Ağustos 2020
07 Temmuz 2020
Her kaybettiğinizde oyunun kuralını değiştiremezsiniz 23 Haziran 2020
25 Aralık 2019
24 Eylül 2019
03 Ekim 2018 09 Temmuz 2018
24 Nisan 2018
Millet geçim, onlar seçim derdinde… 19 Nisan 2018
Cehalet Ulusal Güvenliğimizi tehdit ediyor 20 Mart 2018
02 Mart 2018
15 Aralık 2017
04 Aralık 2017
06 Kasım 2017
Kamuda rakı içilen, mangal yakılan kamelyalar… 31 Ekim 2017
30 Mayıs 2017
17 Nisan 2017
31 Mart 2017
23 Mart 2017
SİZİ KANDIRDILAR / They have deceived you 31 Ocak 2017 / 31 January 2017
18 Ocak 2017
21 Aralık 2016
09 Kasım 2016
27 Ekim 2016
6 Ekim 2016
8 Eylül 2016
Yalak ve salaklar siz ne işe yararsınız? 11 Ağustos 2016
AHMAK OLUP KURTULMAK MÜMKÜN MÜ? 23 Temmuz 2016
23 Mayıs 2016
9 Mayıs 2016
7 Nisan 2016
NATO savunma konsepti Ege’yi geçmiyor 9 Mart 2016
3 Mart 2016
17 Ocak 2016
06 Ocak 2016
SÖYLEDİKLERİNİ DUYMUYOR, YA DA YAPTIKLARINI GÖRMÜYOR 03 Kasım 2015
CUMHURBAŞKANI YARGILANABİLİR Mİ? / Does the president not be tried? 10 Haziran 2015 / June 10, 2015
AKP birinci oldu, AK Parti kaybetti 08 Haziran 2015 / June 08, 2015
HDP’NİN SEÇİMİ / HDP's (S)ELECTION 08 Mayıs 2015 / May 08, 2015
05 Mart 2015 / March 05, 2015
BİR DIŞ POLİTİKAMIZ VAR MI? / A FOREIGN POLICY HAVE? 28 Şubat 2015 / February 28, 2015
Baharda Ayaklanma /Riots in the Spring 06 Ocak 2015 / January 06, 2015
İSTİSNAİ KADROLAŞMA/EXCEPTIONAL STAFFING 15 Aralık 2014 / December 15, 2014
Uluslararası İlişkilerde Medyanın Yeri ve Önemi / The place and importance of the media in international relations 22 Ekim 2014 / October 22, 2014
AKP’de çöküşün başlangıcı/The beginning of the collapse of the AKP 11 Ağustos 2014 / August 11, 2014
Tek mermi atmadan teslim olan ordu / Army who surrendered without firing a single hand 09 Temmuz 2014 / July 09, 2014
23 Mayıs 2014 / May 23, 2014
Varşova Paktı tekrar kurulmalıdır / Re-established the Warsaw Pact 02 Eylül 2013 / September 02, 2013
Dış politika siyasetçilere bırakılamayacak kadar ciddi bir konudur Foreign policy is a serious issue to be left to politicians 25 Temmuz 2013 / July 25, 2013
BATAN GEMİDE KEMAN ÇALMAK / VIOLIN PLAYING IN SINKING SHIP 06 Temmuz 2013 / June 06, 2013
Erdoğan Başkan olsa…/ Although Erdogan, President of ... 22 Aralık 2012 / December 22, 2012
ABD’de bir şeyler yanlış gidiyor / Something is going wrong in the U.S. 19 Kasım 2012 / November 19, 2012
Yeni Başkan Romney ve ahlâki değerler / Something is going wrong in the U.S. 04 Ekim 2012 / October 04,, 2012
ABD BAŞKANLIK SEÇİMLERİ / U.S. Presidential Elections 07 Haziran 2012 / March 21,, 2012
ÖNLEYİCİ HAREKÂT STRATEJİLERİ ve ABD / STRATEGIES FOR PREVENTION OF OPERATIONS OF, and the U.S. 21 Mart 2012 / February 14, 2012
O kadar başarılı ki İsrail ve İran’ı ortak yaptı He was so successful that the partners in Israel and Iran 14 Şubat 2012 / February 14, 2012
Kadın ve Erotizm / Women and Eroticism 17 Ocak 2012 / January 17, 2012
Anayasa Gerekli mi? / The Constitution required? 10 Ocak 2012 / January 10, 2012
Sınır İhlali / Breach of the Border 30 Aralık 2011 / December 30, 2011
Bilerek Sabretmek / Knowingly forbear 18 Kasım 2011 / November 18, 2011
Yasal Cinayet ve Terörle Mücadele / Legal Murder and Anti-Terrorism 18 Kasım 2011 / November 18, 2011
Hükümet ve PKK Arasındaki Pazarlık Süreci 21 Eylül 2011
İflas Eden Dış Politikamız /Bankruptcy Foreign Policy 10 Eylül 2011 / September 21, 2011
08 Ağustos 2011 / August 08, 2011
Yazmak çözüm değil…/ Writing is not the solution ... 24 Haziran 2011 / June 24, 2011
14 Haziran 2011 / June 14, 2011
Türkiye’nin Son Seçimi mi? / Turkey's Last Election?
26 Mayıs 2011
/
May 26,
2011 Milliyetsiz Başbakan olur mu? / Unnationality Prime Minister, will you? 20 Nisan 2011 / April 20, 2011
18 Mart 2011 / March 18, 2011
Devrimler ve Demokrasi / Revolutions and Democracy 18 Mar 2011 / March 18, 2011
04 Şubat 2011 / February 04, 2011
Hayal Etmeyen Başaramaz / Imagine that do not achieve 04 Ocak 2011 / January 04, 2011
Taraf Olmayan Bertaraf Olur / Disposal of Non Party Happens 24 Aralık 2010 / December 24, 2010
30 Kasım 2010 / November 30, 2010
21 Ekim 2010 / October 21, 2010
Kürdistan Özerk Bölge Anayasası / The Constitution of the Kurdistan Autonomous Region 16 Eylül 2010 / September 16, 2010
Düşen uçakta zıplamak /Falling to jump on a plane 08 Eylül 2010 / September 08, 2010
Anayasa değişikliğinin karşılaştırmalı analizi 20 Ağustos 2010
Terörün maliyeti / The cost of terrorism 22 Haziran 2010 / June 22, 2010
Dış Politikada Hayaller / Visions in Foreign Policy 10 Haziran 2010 / June 10, 2010
Dış politika ve Türkiye / And Turkey's foreign policy 28 Mayıs 2010 / May 28, 2010
CHP'ye düşen / CHP's responsibility 24 Mayıs 2010 / May 24, 2010
Görüntü sahte, sonuç gerçek / False images, the results actual 20 Mayıs 2010 / May 20, 2010
Siyasette Yerinden Oynayan Taşlar / Local politics at play in the Stone 18 Mayıs 2010 / May 18, 2010
“Terörle bir yere varamazsınız” / "Terrorism can not have a place" 04 Mayıs 2010 / May 04, 2010
Suçluların Affı / Amnesty for Criminals 26 Nisan 2010 / April 26, 2010
Bir Şehir Efsanesi / A City Legend
21 Nisan
2010 /
April 21,
2010 Darbe Paranoyası /Coup Paranoia 12 Nisan 2010 / April 12, 2010
Türkiye’de Politika Yapmak / Policy Making in Turkey 03 Nisan 2010 / April 03, 2010
ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ / CONSTITUTIONAL CHANGE 24 Mart 2010 / March 24, 2010
Biri Diplomat, Diğeri Terörist / One Diplomat, Other Terrorists 16 Mart 2010 / March 16, 2010
11 Mart 2010 / March 11, 2010
5 Mart 2010 / March 5, 2010
“Ermeni Soykırımı Tasarısı” / "Project of the Armenian Genocide" 4 Mart 2010 / March 4, 2010
Darbe Söylemleri / Coup Rumors 4 Mart 2010 / Feb 24, 2010
24 Şubat 2010 / Feb 19, 2010
Meslek Liseleri Sömürüsü/Exploitation of Vocational High Schools 11 Şubat 2010 / Feb 11, 2010
05 Şubat 2010 / Feb 05, 2010
Askeri Birliklerin Çöpünü Eşeleyenler / Mixing of the Military Waste 23 Ocak 2010 / Jan 23, 2010
14 Ocak 2010 / Jan 14, 2010
Dedikoduyu Önlemenin Yolu / Gossip of the Prevention Remedy 08 Ocak 2010 / Jan 08, 2010
Klerens sisteminin sonu mu? / Is the end clearance system? 30 Aralık 2009 / Jan 08, 2009
Sıradan İnsanlar ve Suikast / Ordinary People and Assassination 24 Aralık 2009 / Dec 24, 2009
Yalnız Kurt Ercüment Kuran / Solo Wolf Ercüment Kuran 22 Aralık 2009 / Dec 22, 2009
Ya Devlet Başa, Ya Kuzgun Leşe / Or states will act, or ravens to carcasses 22 Aralık 2009 / Dec 22, 2009
Basın Müşavirliğinin Önemi/The Importance of Media Consulting 08 Aralık 2009 / Dec 08, 2009
1927 Genel Nüfus Sayımı / 1927 General Population Census 03 Aralık 2009 / Dec 03, 2009
Genelkurmay Kapatılsın / Close the General Staff 20 Kasım 2009 / Nov 20, 2009
Gözün var görmüyor, kulağın var duymuyorsun / Have not see eye, do not have ears hear 16 Kasım 2009 / Nov 20, 2009
Medya Sorumluluğu / Media Liability 09 Kasım 2009 / Nov 09, 2009
02 Kasım 2009
22 Ekim 2009
02 Ekim 2009
Uyuşturucu Baronu Cami Yaptırmış 15 Eylül 2009
ABD Raporları Tanrı Kelamı mı? 14 Eylül 2009
10 Eylül 2009
09 Eylül 2009
21 Ağustos 2009
ROJ TV Her Yerden İzlenebilmeli 17 Ağustos 2009
15 Ağustos 2009
04 Ağustos 2009
29 Temmuz 2009
Cumhurbaşkanı’nın Çin Ziyareti 09 Temmuz 2009
06 Temmuz 2009
Kriminalistik Belge İncelemesi 24 Haziran 2009
19 Haziran 2009
09 Haziran 2009
27 Mayıs 2009
14 Mayıs 2009
08 Mayıs 2009
16 Nisan 2009
02 Nisan 2009
04 Mart 2009
24 Şubat 2009
16 Şubat 2009
12 Şubat 2009
13 Aralık 2008
05 Aralık 2008
Yeni Dönemde Türk-Amerikan İlişkileri 30 Ekim 2008
09 Ekim 2008
05 Ekim 2008
İş Yapmak veya Yaparmış Görünmek 09 Eylül 2008
Biri Size Küfür Ederse Ne Yaparsınız? 26 Ağustos 2008
Türkçe’deki Gereksiz Kelimeler 19 Ağustos 2008
15 Temmuz 2008
21 Haziran 2008
17 Haziran 2008
Demokrasi Algımızdaki Bozukluk 02 Mayıs 2008
30 Mart 2008
22 Şubat 2008
01 Ocak 2008
27 Ekim 2007
02 Ekim 2007
27 Eylül 2007
31 Temmuz 2007
05 Temmuz 2007
12 Haziran 2007
28 Mayıs 2007
19 Nisan 2007
Açık Öğretim Fakültesi Kapatılmalıdır 02 Nisan 2007
02 Mart 2007
Uyanıkken Rüya Görenler Ülkesi 06 Şubat 2007
22 Ocak 2007
10 Ocak 2007
Eğitim Sisteminin Sporculara Olumsuz Etkileri 07 Aralık 2006
30 Kasım 2006
23 Kasım 2006
10 Kasım 2006
06 Ekim 2006
22 Eylül 2006
01 Eylül 2006
16 Ağustos 2006
10 Ağustos 2006
Kanun Yapmak ile Uygulamak Arasındaki Fark 12 Haziran 2006
03 Haziran 2006
03 Mayıs 2006
Savcı ve Hakimlerin Şevki Kırılmış... 24 Nisan 2006
O kadar namuslu insan ki, hiçbir şeyi yok! 28 Mart 2006
23 Ocak 2006
İpleri Germenin Zamanı Geldi mi? 19 Ocak 2006
04 Ocak 2006
14 Kasım 2005
31 Ekim 2005
21 Temmuz 2005
Köylü Olmak ile Köylü Kalmak Arasındaki Fark 10 Mayıs 2005
Soğuk Savaş Yıllarından Kalma Sivil Savunma Uygulamaları 22 Nisan 2005
Tazminat Sisteminin Otokontrol Üzerindeki Etkileri 20 Nisan 2005
12 Nisan 2005
07 Nisan 2005
01 Nisan 2005
Güleriz Ekonomide Ağlanacak Halimize 24 Mart 2005
Polis vazife yapamaz hale gelecekmiş! 28 Şubat 2005
21 Şubat 2005
17 Şubat 2005
Futbol maçı seyretmek spor mudur? 11 Şubat 2005
Yürüyen merdivende yürüyen insanlar ülkesi... 09 Şubat 2005
Kadınların asla vazgeçemediği üç şey… 08 Şubat 2005
26 Ocak 2005
19 Ocak 2005
20 Aralık 2004
|
|
| |
